- Lịch sử tái diễn, nhưng lần này chúng ta phải chủ động
Ts. Nguyễn Đình Thắng
Ngày 3 tháng 9, 2024
http://machsongmedia.com
Cách đây đúng 20 năm, giới lãnh đạo Việt Nam bị Bộ Ngoại Giao Hoa Kỳ cảnh báo nguy cơ bị chỉ định là Quốc Gia Quan Tâm Đặc Biệt (CPC) do đàn áp tôn giáo một cách nghiêm trọng. Từ năm 2001, hàng trăm nhà nguyện của người Thượng bản địa theo đạo Tin Lành ở Tây Nguyên bị phá huỷ hoặc đóng cửa, các cuộc biểu tình ôn hoà của họ bị đàn áp dã man và đẫm máu, nhiều trăm lãnh đạo tôn giáo của họ bị tù đày.
Vì không đáp ứng thoả đáng lời cảnh báo, năm sau đó Việt Nam bị Hoa Kỳ đưa vào danh sách CPC. Để thoát, nhà nước Việt Nam đã cam kết cải thiện chính sách đối với các tôn giáo, đặc biệt đối với người Thượng và người Hmong theo đạo Tin Lành.
Hình 1 – Ts. Nguyễn Đình Thắng và Đại Sứ Lưu Động cho Tự Do Tôn Giáo Quốc Tế John Hanford tại buổi công bố quyết định đưa Việt Nam vào danh sách CPC, Thượng Viện Hoa Kỳ, ngày 19/05/2005
Lịch sử tái diễn
Những năm gần đây, Bộ Công An và Ban Tôn Giáo Chính Phủ lại leo thang đàn áp người Thượng bản địa theo đạo Tin Lành, và cả các tín đồ Tin Lành người Hmong, các người Khmer Krom theo Phật Giáo Tiểu Thừa, các phật tử theo Giáo Hội Phật Giáo Việt Nam Thống Nhất, các tín đồ Cao Đài chơn truyền… Vì vậy, 2 năm liền Việt Nam bị Bộ Ngoại Giao Hoa Kỳ liệt vào Danh Sách Theo Dõi Đặc Biệt (Special Watch List, SWL), chỉ cần tình trạng xấu đi thêm là “tuột” xuống danh sách CPC.
Cuộc tấn công trực diện của Bộ Công An và Ban Tôn Giáo Chính Phủ nhắm vào người Thượng và người Hmong theo đạo Tin Lành trong 12 tháng qua đủ làm cú hích cho “tuột” xuống. Có lẽ đó là quan tâm chính của Thứ Trưởng Ngoại Giao về An Ninh Dân Sự, Dân Chủ và Nhân Quyền bà Uzra Zeya khi đến Việt Nam ngày 29 và 30 tháng 8 vừa qua.
Hoa Kỳ và quốc tế cần làm gì?
Sau khi đưa Việt Nam vào danh sách CPC, Đại Sứ Lưu Động cho Tự Do Tôn Giáo Quốc Tế John Hanford mời tôi họp riêng để góp ý về những tiêu chí đánh giá nếu Việt Nam muốn thoát khỏi danh sách CPC. Tôi đã cung cấp một danh sách dài các tiêu chí cụ thể.
Lần này, khi khuyến nghị Bộ Ngoại Giao Hoa Kỳ đưa Việt Nam trở lại danh sách CPC, thay vì chờ Việt Nam thay đổi, tôi kêu gọi Hoa Kỳ tích cực và chủ động:
- Vô hiệu hóa các trợ cụ đàn áp tôn giáo như Hội Thánh Tin Lành Việt Nam – miền Nam và miền Bắc, Chi Phái Cao Đài 1997, Giáo Hội Phật Giáo Việt Nam, Ban Trị Sự Trung Ương Phật Giáo Hoà Hảo, Uỷ Ban Đoàn Kết Công Giáo.
- Nêu tên và chế tài các thủ phạm đàn áp tôn giáo bao gồm giới chức chính quyền lẫn thành phần chủ chốt của những trợ cụ kể trên.
- Đối tác trực tiếp, công khai và thường xuyên với các nhóm và tổ chức tôn giáo độc lập để xác nhận tính chính danh của họ.
- Phối hợp chặt chẽ với các định chế nhân quyền quốc tế, tạo thế liên hoàn để tăng áp lực lên nhà nước Việt Nam.
Hình 2 – Bà Ngô Thị Hiền, Chủ Tịch U ỷ Ban Tự Do Tôn Giáo cho Việt Nam, cùng với TNS Frank Lautenberg và Đại Sứ John Hanford tại buổi công bố đưa Việt Nam vào danh sách CPC, Thượng Viện Hoa Kỳ, ngày 19/05/2005
Người Việt cần làm gì?
Quốc tế chỉ là trợ lực. Người Việt trong và ngoài nước mới là chủ lực tạo thay đổi ở Việt Nam. Và chúng ta có thể tạo sự thay đổi lớn khi vô hiệu hoá các trợ cụ đàn áp tôn giáo — chúng là điểm yếu nhất trong toàn hệ thống kiểm soát và khống chế tôn giáo hiện hành — bằng cách:
- Truyền thông rộng rãi cho mọi người biết, hiểu và tẩy chay chúng trong vai trò trợ cụ đàn áp tôn giáo.
- Lập hồ sơ thành phần chủ chốt của các tổ chức trợ cụ để đề nghị quốc tế chế tài và áp lực chính quyền điều tra và khởi tố nếu có sự vi phạm luật pháp Việt Nam.
- Dùng hệ thống tư pháp của Hoa Kỳ và các quốc gia dân chủ khác để trừng phạt khi họ xúc phạm quyền lợi công dân của các quốc gia này, như Chi Phái Cao Đài 1997 bị các tín đồ Cao Đài ở Hoa Kỳ kiện liên tục.
Hình 3 – Những người quan tâm tình trạng đàn áp tôn giáo có mặt tại buổi công bố quyết định đưa Việt Nam vào danh sách CPC, Thượng Viện Hoa Kỳ, ngày 19/05/2005
Riêng các tín đồ Tin Lành người Thượng bản địa, thành phần đang bị đàn áp nặng nề nhất, có thể gửi văn thư khẳng định quyết tâm không tham gia Hội Thánh Tin Lành Việt Nam – miền Nam, báo cáo quốc tế nếu tiếp tục bị ép buộc tham gia, và yêu cầu cơ quan chức năng điều tra, khởi tố từng thủ phạm vì phạm luật Việt Nam và luật quốc tế.
Để hỗ trợ các hành động kể trên, BPSOS đã thiết kế trang mạng về 6 tổ chức trợ cụ và kêu gọi mọi người ở trong và ngoài nước cung cấp thêm thông tin. Chúng tôi đang bổ sung trang này với hồ sơ của một số nhân vật cần theo dõi, điểm mặt, đề nghị chế tài, và yêu cầu trừng phạt. Xem: https://vnforb.org/project/vietnam-state-controlled-religion-and-religious-freedom/
Bài liên quan:
Các chuyên gia LHQ: Người Thượng bị đàn áp ở Tây Nguyên, bị đe doạ ở Thái Lan
https://machsongmedia.com/vietnam/quyenconnguoi/2205-cac-chuyen-gia-lhq-nguoi-thuong-bi-dan-ap-o-tay-nguyen-bi-de-doa-o-thai-lan
Các khuyến nghị của BPSOS với chính phủ Hoa Kỳ để phát huy và bảo vệ tự do tôn giáo ở Việt Nam
https://machsongmedia.com/vietnam/quyenconnguoi/2208-cac-khuyen-nghi-cua-bpsos-voi-chinh-phu-hoa-ky-de-phat-huy-va-bao-ve-tu-do-ton-giao